Vrijmoedig leiderschap
Meer rust, betekenis en impact
Met vertrouwen en impact leiding geven aan samensturende organisaties en vitale netwerken
Diepgang en integratie
morele en existentiële dilemma's praktisch gemaakt
Wie durft er nog positie te kiezen in een tijd waarin alles vloeibaar en inwisselbaar lijkt te zijn geworden?
Juist in deze tijd hebben we leiders nodig die
durven sturen vanuit waarden en principes,
hoop en richting durven geven
zich durven verbinden met dilemma's en belanghebbenden
de echte gesprekken durven voeren
En een helder moreel afwegingskader bieden!
Kortom leiders met morele moed!
Wil jij zo'n leider zijn? Lees dan verder!
Meer rust, betekenis en impact
Met vertrouwen en impact leiding geven aan samensturende organisaties en vitale netwerken
morele en existentiële dilemma's praktisch gemaakt
Definitie en kenmerken
Vrijmoedig leiderschap is het welbewust sturen vanuit waarden en principes binnen het invloedsgebied dat je als leider gegeven is, zoals je organisatie of team. Binnen een complexe wereld ben je in staat en in bereid om voor het gezamenlijk gebied heldere waarden en principes vast te stellen, en zowel je eigen handelen als dat van je mensen daaraan te toetsen. Daarbij durf je je als leider zowel te verbinden met de dilemma’s in het primaire proces als daarin positie te kiezen, en bent bereid om de echte gesprekken te voeren over de betekenis daarvan voor mensen.
Vrijmoedig leiders opereren vanuit rust, vrijheid, moed en wijsheid. In zijn emeritaatsrede beschrijft prof. dr. A.F.M. Wiersma de volgende kenmerken voor het moreel leiderschap dat leiders vrijmoedig maakt:
1. Emotionele rijpheid: continue bereidheid om te reflecteren op eigen gedrag en open te staan voor kritiek. Leiders die emotioneel rijp zijn weten om te gaan met de dynamieken die hiërarchische relaties oproepen bij henzelf en bij medewerkers, zonder daardoor uit balans te raken.
2. Bescheidenheid: het bewustzijn van hoe belangrijk andere mensen en omgevingsfactoren zijn geweest in het realiseren van je succes. Succes is niet een individuele verdienste, maar een resultaat van een heel aantal factoren en belangrijke anderen, zowel vroeger als nu.
3. Praktische wijsheid: kunnen hanteren van verschillen op ‘de Plek der Moeite’, waarbij er voortdurend balans gezocht wordt, en er consistentie in morele afwegingen zichtbaar wordt.
4. Morele moed: de moed om zorgvuldig positie te kiezen en daarbij recht te doen aan de belangen van alle betrokkenen. De moed om vrijmoedig te spreken en te luisteren naar de vrijmoedige medewerker.
In deze leergang leer je als leider groeien in deze kenmerken.
Je kunt doorgeven wat je weet, maar je zult voortbrengen wat je bent
Waarom vrijmoedig leiderschap noodzakelijk is voor Samensturing
Vrijmoedig leiderschap is noodzakelijk voor het realiseren van Samensturing. Leiders van een samensturende organisatie moeten zorgen voor:
- krachtige zingeving – heldere waarden, principes en kaders die consistentie in (morele) afwegingen
- warme betekenisgeving- het voeren van de echte gesprekken waarbij de plek der moeite niet wordt geschuwd
- ruimte in de vormgeving – waarin oog is voor de verschillende belangen en manieren waarop mensen bijdragen
Daarbij zijn de eerdergenoemde eigenschappen onontbeerlijk.
In organisaties die willen werken vanuit Samensturing zien we vaak dat persoonlijk leiderschap van zowel de leiders als de medewerkers een beletsel vormt voor het goed kunnen toepassen van de principes. Belangrijke factoren daarbij zijn:
- overtuigingen en boodschappen uit het verleden die nog steeds het handelen saboteren
- niet tot rust en reflectie kunnen komen vanwege het altijd maar aan staan en willen presteren en aan de verwachtingen voldoen
- geen of onvoldoende kennis van en vertrouwen in de eigen mogelijkheden, waarden en principes die de levensfilosofie vormen
Als aanvulling op Samensturing schreef Rianca Evers-den Ouden daarom het boek AuthentIK (2024), Samensturing begint bij jou!
Als de ontmoeting ontbreekt in een relatie, verliest de relatie haar waardigheid
Dag 1
We gaan met je overtuigingen (de wortels) aan de slag, die getriggerd worden in de dynamiek met medewerkers en collega-leidinggevenden en/of die maken dat je niet tot rust en reflectie kunt komen en altijd maar aan staat. Je ontdekt hoe je vanuit rust en emotionele volwassenheid in elke situatie stevig kunt staan.
Dag 2
Je krijgt een heldere kijk op de plek en rol (de stam) waar jij als leider echt floreert, en hoe je leiderschap kunt delen en samen kunt sturen met medewerkers. We werpen een nadere blik op de context waarbinnen en waar vanuit jij bent gekomen waar je nu bent, en passen het ontwikkelingsmodel van Samensturing toe op jezelf, zodat je een dieper besef krijgt wat het vraagt van medewerkers.
Dag 3
Tijdens deze dag leer je oriënteren op ‘het juiste midden’ in spanningsvelden in concrete situaties (de takken). Je leert de Plek der Moeite te betreden, de echte gesprekken te voeren en daarbij verschillen te hanteren. Je leert een consistent kader te ontwikkelen voor morele afwegingen, en op een gezonde manier kaders en beslisruimte inzichtelijk te maken voor medewerkers.
Dag 4
Deze dag leert je meer over de maatschappelijke waarde van het steward perspectief, waarin getracht wordt recht te doen aan alle betrokkenen. In een tijd waarin we de gevolgen steeds meer zien van een single focus op winst en/of politieke belangen, vraagt het moed om de belangen van alle betrokkenen mee te wegen en daarbinnen zorgvuldig positie te kiezen. Met het verkregen zingevingskader gedurende de leergang leer je daarin op authentieke wijze positie te kiezen en je maatschappelijke impact te vergroten.
Rianca Evers-den Ouden is auteur van 3 boeken over Samensturing en persoonlijk leiderschap. Haar doorleefde werk onderscheidt zich door een duidelijke verbinding tussen persoonlijke en organisatieontwikkeling, de praktische toepasbaarheid en filosofische diepgang, radicale gelijkwaardigheid en gedeelde verantwoordelijkheid.
Prof. dr. Andre Wiersma is emeritus professor Organiseren en Co-creëren aan Nyenrode Business University. Bij zijn emeritaatsrede vroeg hij expliciet aandacht voor de noodzaak van vrijmoedig leiderschap bij het realiseren van co-creatie in verandering.
Vrijmoedig leiderschap zorgt ervoor dat mensen houvast ervaren in onzekere tijden. Het zorgt ervoor dat mensen zich kunnen verbinden met elkaar en het collectief doel, omdat er gebouwd wordt vanuit een consistente collectieve identiteit.
Vrijmoedige leiders zijn als vuurtorens, ze verlichten het pad en geven richting, en zijn daarmee als een baken in de storm. Voor de leider zelf brengt deze consistente manier van handelen, waarbij hij of zij het handelen in lijn brengt met de overtuigingen, rust en voldoening. Leiderschap wordt meer betekenisvol en ook meer impactvol.
Vrijmoedige leiders brengen leiders voort, ze doen aan leiderschapsvermenigvuldiging. Omdat ze mensen helpen hun plek in te nemen in het gezamenlijk gebied en helpen groeien in taak-, team- en emotionele volwassenheid, en daarin een lichtend voorbeeld zijn door de wijze waarop zij zelf hun leven en leiderschap vormgeven.
Vrijmoedig leiderschap in een samensturende organisatie zorgt voor een hogere medewerkerstevredenheid en bevlogenheid en een lager ziekteverzuim, omdat het voor mensen zowel energie als duidelijkheid geeft over de eigen plek en betekenis. Daarmee draagt het ook bij aan diep ervaren zingevingscrises die mensen in deze tijd ervaren. Doordat de verbinding met het collectief sterker is en mensen hun plek daarbinnen met overtuiging innemen, worden zij krachtiger ambassadeurs van de organisatie, wat leidt tot een hogere klanttevredenheid en een positieve waardering van het werkgeverschap.
meer rust
meer vertrouwen
meer wijsheid
meer moed
= meer impact!
